Πειρατεία στην Ελλάδα & Νομοθετικό Πλαίσιο

Πειρατεία Λογισμικού

Πειρατεία Λογισμικού θεωρείται η χωρίς άδεια χρήση ενός προγράμματος Η/Υ, στην οποία περιλαμβάνεται η εγκατάσταση, αναπαραγωγή, αντιγραφή και διανομή του.Σύμφωνα με την παγκόσμια μελέτη της διεθνούς εταιρείας ερευνών IDC που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Business Software Alliance (BSA, Μάιος 2006), η πειρατεία λογισμικού στην Ελλάδα για το 2006 μειώθηκε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες φθάνοντας το 61%, ενώ η αξία του παράνομα εγκατεστημένου λογισμικού στη χώρα μας εκτιμάται στα €128 εκατομμύρια.

Πιθανές συνέπειες από τη χρήση πειρατικού λογισμικού;

* Προσβολή της φήμης και του ονόματος της επιχείρησής σας
* Ποινικές, αστικές και διοικητικές κυρώσεις
* Έλλειψη τεχνικής υποστήριξης και δωρεάν αναβαθμίσεων από τους προμηθευτές λογισμικού
* Προσβολή του πληροφοριακού συστήματος από Ιούς, κακόβουλο λογισμικό κ.α.

Νομοθετική ρύθμιση για την επιβολή Διοικητικού Προστίμου

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου 3524/2007, όποιος έχει εγκατεστημένο στον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή τον server πειρατικό λογισμικό (δηλαδή χωρίς άδεια χρήσης), σε περίπτωση ελέγχου θα πρέπει να πληρώσει πρόστιμο €1000 για κάθε πειρατικό πρόγραμμα. Το ίδιο ισχύει για όποιον διακινεί, πουλά ή αναπαράγει πειρατικά προγράμματα.
Πιο συγκεκριμένα, αν σε περίπτωση ελέγχου εντοπιστούν σε έναν υπολογιστή εγκατεστημένα 3 πειρατικά προγράμματα, ο παραβάτης είναι υποχρεωμένος να πληρώσει πρόστιμο €3,000 - δηλαδή €1000 για κάθε ένα πειρατικό πρόγραμμα.

* Ποιες είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες για την επιβολή του διοικητικού προστίμου;

α) Η Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ) του Υπ. Οικονομικών,
β) Οι Αστυνομικές αρχές
γ) Οι Τελωνιακές αρχές

* Σε ποιον καταλογίζεται το πρόστιμο όταν εντοπιστούν πειρατικά προγράμματα στους Η/Υ και servers μιας εταιρείας;

Το πρόστιμο επιβάλλεται στο νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας και στον προϊστάμενο ή υπεύθυνο της μηχανογράφησης.

* Τι γίνεται αν σε περίπτωση 2ου ελέγχου ξαναβρεθεί πειρατικό λογισμικό μέσα στον ίδιο χρόνο;

Αν μέσα στο ίδιο οικονομικό έτος εντοπιστούν ξανά πειρατικά προγράμματα το διοικητικό πρόστιμο διπλασιάζεται, δηλαδή γίνεται €2000 για κάθε πειρατικό πρόγραμμα.

* Ποιες είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες είσπραξης του διοικητικού προστίμου;

Αρμόδιες υπηρεσίες για την είσπραξη του διοικητικού προστίμου είναι:
α) οι αρμόδιες Δ.Ο.Υ
β) τα Τελωνεία

* Τι γίνεται αν κάποιος αρνηθεί να πληρώσει το διοικητικό πρόστιμο;

Σε περίπτωση που κάποιος αρνηθεί να πληρώσει το διοικητικό πρόστιμο η ποινική διαδικασία συνεχίζεται κανονικά από τις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου, οι οποίες υποβάλλουν μήνυση και στην μηνυτήρια αναφορά αναφέρεται το ακριβές ποσό του διοικητικού προστίμου καθώς και η άρνηση από την πλευρά του παραβάτη να καταβάλλει άμεσα και ανεπιφύλακτα το πρόστιμο, το οποίο αποτελεί έσοδο του κράτους.

* Αν κάποιος πληρώσει το διοικητικό πρόστιμο θα διωχθεί και ποινικά;

Αν τα πειρατικά προγράμματα είναι μέχρι πενήντα (50) και ο παραβάτης πληρώσει άμεσα και ανεπιφύλακτα το πρόστιμο τότε δεν διώκεται ποινικά. Αν όμως τα παράνομα προγράμματα είναι περισσότερα από πενήντα και ανεξάρτητα από το αν έχει πληρώσει το πρόστιμο, ο παραβάτης διώκεται και ποινικά.

* Σε ποιες περιπτώσεις επιβάλλονται οι ποινικές και αστικές κυρώσεις;

Ποινικές κυρώσεις:
- Αν η ποσότητα των παράνομων προγραμμάτων είναι έως 50 προγράμματα και ο παραβάτης δεν καταβάλλει το διοικητικό πρόστιμο

- Αν η ποσότητα των παράνομων προγραμμάτων είναι άνω των 50
Αστικές κυρώσεις:
Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τις άλλες κυρώσεις.

* Τι προβλέπουν οι ποινικές και οι αστικές κυρώσεις;

H Aστική κύρωση προβλέπει αποζημίωση του δικαιούχου, η οποία δεν μπορεί να είναι κατώτερη από το διπλάσιο του ποσού που ο παραβάτης θα πλήρωνε, εάν αγόραζε νόμιμα την άδεια για τη χρήση του προγράμματος.

Η ποινική κύρωση προβλέπει φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή από 2.934 Ευρώ έως 14.673,51 Ευρώ. Εάν η ζημία που υπέστη ο δικαιούχος είναι ιδιαίτερα μεγάλη επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή 5.869 Ευρώ έως 29.347 Ευρώ. Εάν ο παραβάτης εκτελεί τις παραπάνω πράξεις κατ’επάγγελμα ή αν οι περιστάσεις κάτω από τις οποίες έγινε η πράξη αποδεικνύουν ότι ο παραβάτης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας επιβάλλεται κάθειρξη μέχρι 10 ετών και χρηματική ποινή 14.673 έως 58.694 Ευρώ καθώς και αφαίρεση της άδειας λειτουργίας της επιχείρησης.

Εφημερίδα της Κυβέρνησης - ΦΕΚ 1670/22-8-2007

Τρόποι προστασίας & εργαλεία ελέγχου

* Γιατί το πειρατικό λογισμικό είναι επικίνδυνο για την επιχείρηση μου;

Το πειρατικό λογισμικό σε μια επιχείρηση δεν αποτελεί μονάχα μεγάλο οικονομικό ρίσκο στην περίπτωση οικονομικών κυρώσεων, αλλά εγκυμονεί κινδύνους από ιούς και παγίδες ασφαλείας στο δίκτυο των υπολογιστών, όπως την απώλεια αρχείων ή ακόμα και των συστημάτων της. Επίσης, ο χρήστης ενός παράνομου προγράμματος δεν δικαιούται τεχνική υποστήριξη και δωρεάν αναβαθμίσεις από την κατασκευάστρια εταιρία και τους συνεργάτες της.

* Πως μπορώ να προστατέψω την επιχείρηση μου από την χρήση παράνομου λογισμικού;

Η υλοποίηση της μεθοδολογίας Διαχείρισης Πόρων Λογισμικού (Software Asset Management) που περιλαμβάνει τον έλεγχο του λογισμικού μπορεί να προστατέψει μια επιχείρηση από τους κινδύνους που συνδέονται με την εγκατάσταση και χρήση προγραμμάτων χωρίς άδεια όπως τις διοικητικές, ποινικές, και αστικές κυρώσεις και την ασφάλεια των δικτύων. Η BSA παρέχει εργαλεία που βοηθούν τους χρήστες Η/Υ να διασφαλίσουν τη νομιμότητα των προγραμμάτων τους. Ένα βασικό έργο διαχείρισης λογισμικού (Software Asset Management – SAM) ξεκινά με την απλή ανίχνευση όλων των προγραμμάτων λογισμικού των Η/Υ μιας επιχείρησης και στη συνέχεια αναγνωρίζει εάν αυτά έχουν όλες τις νόμιμες άδεις του κατασκευαστή.